Kayin ramkulh, Phaya-Thongsu peng USDP Chairman U Khaing Win cu nihin zinglei ah meithal in an kah caah a nunnak a liam, tiah Kayin thawngzamhnak pawl nih an ttial.
Nihin zinglei sml. 8:00 hrawng ah U Khaing Win le a hawile pahnih cu Phaya-Thongsu khuachung lakphak dawr an tthut lio ah motorcycle aa citmi minung pahnih nih meithal in an rak kah hna. USDP Chairman U Khaing Win cu a hmun ah a thi colh i, a dang a hawile pahnih hi hliamhma an pu.
U Khaing Win hi U Thein Sein chan Phaya-Thongsu peng in Hluttaw palai a rak ttuanmi zong a si. Nihin zinglei U Khaing Win an kah lio ah hliamhma a pumi a hawile pahnih cu SAC ralhrang tang ah a ummi Border Guard Forces (BGF) nih sizung ah an kalpi hna.
Aluancia May 19 zong ah khan Phaya-Thongsu khua ah sang uktu pa pakhat thah a rak tong cang. Credit: The Chin Journal
A Dang Reltthan: The Hakha Times nih tihin an langhter “Laipa Hlasakthiam Cung Hlei Lian cu July 18, zaan 9:00 pm hrawng ah mual a liam, tiah kan theih. Amah hi “RUAT!” ti mi hla in mizapi nih an hngalh khun mi kan Lai hlasakthiam a si.” tin an langhter ning cu a si.
The Chin Journal nih tihin an langhter ve tthan “Lai Hlasak Thiam Pu Cung Hlei Lian a Nunnak a Liam. “RUAT” timi hla in Laimi lak ah a minthangmi Lai hlasak thiam Pu Cung Hlei Lian cu tu zaan sml. 9:00 hrawng ah Hakha Agape Sikhaan ah a nunnak a liam.
Hlasa Pu Cung Hlei Lian hi Dawrthar sang um Pu That Tu i a fapa a si. Fa fahnih a ngeimi zong a si. Agape sikhaan ah hnudawh thahritom in a um i, atu bantuk hin ruah lo piin a nunnak a liam hi a si.” tiah an langhter ning cu a si.
The Hakha Post zong nih tihin an rak lanhgter ve “Kan Lai hlasakthiam Cung Hlei Lian cu tu zaan, July 18, zaan suimilaam 9:00 hrawng ah mual a liam tiah kan theih. Pu Cung Hlei Lian cu a thih ah hin kum 33 a si i, a nupi Pi Van Cer Cin le a fale Eric Thang Tha Lian le Melody Van Par Lian a roh taak hna.”
The Chin Post zong nih tihin an rak langhter “Thihdar! Kan lai pa hlasak thiam Cung Hlei Lian nih July 18,zaan suimilam 9:00 hrawng ah hi vawlei nunnak in a kan liam tak” tiah an langhter.
A Dang Pakhat Reltthan: Kum 10 chungah hibantuk ti lianh(flood) a thawh hi Western Europe ah a um bal lo, a tlawmbik minung 120 an thi cang i minung 100 renglo cu ti linah hnuah kawl cuahmah lio an si.
Ruah faak ngaiin a sur caah rili kam a um mi hmunhma vialte cu a hrawh chih dih. Germany ah cun a tu hi mi lu a thi zat an kai thluahmah ti a si i 100 an phan cang, Chancellor Angela Merkel zong nih vawlei cung kan khuacaan boruak kongah biatak tein ttan kan laak a hau cang tiah a chim colh ve.
Belgium rampi ah hin a tlawmbik minung 20 an thi cang. Netherlands, Luxemburg le Switzerland zong an tuar ngaingai tiah theih a si. Sehzung(factors) khu le vai a tam tuk caah ti lianh nak a thawh hi a si lai tiah zumh a um nain khua ti a vun i thlen cangka a lum tuk ruangah ruah faak piin a sur i cu zong nih cun ti lianh a chuahter zong hi a si lai tiah zumh a si fawn.
Belgian Prime Minister Alexander De Croo nih hi an ton mi he pehtlai in July 20 cu ram mipi vialte nih ngaihchiatnak Ni ah kan hman lai tiah thawngthanhnak a tuah. Germany ah hin a zual khun caah palik le ralkap 15,000 le emergency rianttuantu phu hna cu mipi bawmhchanh dingin Germany lei ah an zuang colh ve.
Khua tthenkhat hna cu ti lian nih a hrawh dih cikcek, western Germany, Ahrweiler district hruaitu hna nih a tu hi minung 1,300 hrawng cu kan hmu kho rih hna lo kawl cuahmah lio an si tiah an chim. Gregor Jericho, North Rhnie-Westphalia i Rheinbach khuami, nih cun BBC ah ti hin a chim “Ngaih chia taktak khi a si ko. Lam, hlei le inn tthenkhat hna cu a rawk dih cikcek ko. Khua zei hmunhma paoh hnawmthur ah a cang ko.
“Building aa cheumi tthenkhat hna lam ah an ril ko hna, mipi hna cu zei tuah awk theih loin an ttap ko hna. Ngaih chia tuk a si ko. An inn vialte hna zong an rawk dih, an mawtaw le seh thilri hna zong ti nih an fanh chih. Kan khuapi chungah ral a tho mi bang khi a lo cang.” tiah a chim.
Hi kongah Scientists hna zong nih remkhel lei upa hna cu ram mipi an venhim khawh hna lo caah le khuati le sining aa thlenmi chung in ralrinnak zeihmanh an pek hna lo mi cungah mawh an phurh ngaingai hna.