Thawngpang: Kahdohnak A Chuah Tik i Timhciate Si Dingin SAC Ralhraang Pawl Dawei Ah Ni 3 Chung Hriamngan Kah An Cawng Lai

Kahdohnak a chuahtik i timhciate siding in SAC phu nih Dawei ah Ni 3 chung hriam ngan kah an cawng lai. Tanintharyi ramțhen, Dawei khua i um hmun a khuar mi No.302 Hriam ngan phu nih Hriam ngan kah cawn cu tuni 28 in 30 tiang, ni 3 chung cawn a si lai tiah an chim.

Kahdohnak a chuah tikah timhcia tein umnak ding caah Hriamngan kah cawnnak ding kongkau he peihtlai in Dawei peng, Pengukbawi zung in tazeih khenh mi ca thanh pakhat an phozar hnu in khuami hna sinah ralrin peknak an tuah hi a si tiin an chim.

Hriam ngan kah an cawn nak ding hmun kiangkap i a um mi Yile tikulh, Kuruhseihhawng tikulh, Danih tikulh cun Sui tikulh hna le tikulh he ai neihnak hmun ah kal lo dingin SAC phu nih Loudspeaker he tlang an au tiah khuami pakhat nih a chim.

Hi hmun hna i an cawn a si ah cun, Dawei tiva cung i sak mi Kamiokin hlei in Longlung Myo karlak tiva hrawn i a um mi khua cheukhat caah tih a nung ko tiin khuami pakhat nih cun a chim. Cupin ah, ei le din kong zong ah harsak nak a um kho tiah a chimchap. Source: BBC Burmese

A Dang Relchih: Biahmaithi le Laat fianternak Laat hi sii lei auhning ahcun ”melasma” ti a si i cuar (titvun) lei damlonak phunkhat a si. Nganfahnak le thihnak tiang a chuahpi khomi zawtnak a si lo, nain minung sining le man ngeihnak (value and quality) a thlaktertu a si pinah lungthin khuaruah damlonak (mental illness) tiang a chuahter khotu a si.

Hmai cungah laat kau pipi in hmun tam nawn ah a hung chuahlangh tikah muisam a rawk i mi cheukhat caah cun mi hmai chuahlangh hmanh ngamh a si ti lo. Kan nu le laat a ngeimi cheukhat hna cu an laat kong an ruahnak ah zeidang kong zong an tuak kho ti lo.

Melasma hi Greek holh in a rami a si i amah original Greek holh in cun “melas” ti a si, a zullam cu a nak tinak a si. Mi cheukhat sin i a chuak mi laat cu kawfi rawng bantuk a si i, midang cheukhat sin ahcun meikhu le kawfii rawng phunhnih cawh in a chuakmi rawng bantuk in a lang.

Cun hmai cung long zong si loin hngawng le kut cung zongah a chuaklang kho ve thiam. Mizei miphun sin paohah a chuak kho ko, nain a hlei in a mui deuhmi le a nak deuhmi sinah a chuak duh khun. Latin America, Asia, Africa le Middle East miphun hna sinah a chuak khun. Pa sin zongah a chuahlang ko nain a bik in nu sinah a chuak duh deuh. A chuahning cu aa dang cio i, mi cheukhat sinah bi deuhin le tlawm deuh in a chuak i, midang cheukhat sinah cun kau deuh le tam deuh piin a chuak lengah a rawng zong a nak deuh ngai.

I zohkhenhning le thlawpbulnak (Treatment) Laat hi thuhboih (cosmetics) phunkhat khat nih a damter theu lai tiah ruahchannak nganpi he mi tampi nih an hmang, nain zei bantuk hmaithuh hmanh nih a damter thai kho bal lo i, a chuakthan lengmang. Laat a chuah hlanah mah tein i zohkhenh le i khamhkhawh mi tete a um i cu hna cu tahchunhnak ah (e.g.):

1. Ni ceunak nih laat hi a chuahter duh ngai caah a si khawh chungin hrial a hau. Nilin lakah cawlcangh in riantuanmi kan si ahcun titvun a langmi vialte kha ni nih hmuhkhawh lo dingin i khuhdih in i zohkhenh thiam a herh. Cun ni a khamkhotu sunscreen zong tha tein takpum dihlak i thuhpiak lengmang ding zong a herh fawn. Cuti tha tein i zohkhenh thiam ahcun ni ceunak in a chuak mi laat cu hrialkhawh a si cang.

2. Kaa in eimi naukhamnak sii zong nih laat a chuahter khawh ve caah hrialkhawh ahcun a tha fawn (nau i hlatdeuhnak le i khamhnak kongah relchap khawh asi).

3. Naupawi lioah laat a chuak duh ngai. Cu caah naupawi lioah laat a ngeimi na si ahcun ni ceunak kha a si khawh chungin hrial law, cun sunscreen kha philh lo tein nifatin nau na pawi chung vialte lungsau tein naa thuhpiak lengmang a si ahcun nau na ngeih hnu thla zeimawzat ah na laat cu a tlauthan dih ko lai. Cu pinah rimhmui mi hmaithianhnak (facial cleansing) le make-up hna zong naupawi lioah hrial a herh fawn. Laat thlawpbulnak (treatment) caah chemical compound (or bleaching agents) phun phun, chemical peels le laser hna hi hmang le hneksak (test) a si.

Chemical compond lei phun tampi lakah a bik in laat thlopbulnak (treatment) caah an hmang ngaimi cu Hydroquinone (HQ) asi [1], [4], [10]. HQ hi a dang agents (e.g. Kligman formular, Pathak’s and Westerhof’s) he cawh in hman tikah a raintuannak thazang a thawng chinchin. HQ a hmangmi chungin micheukhat cu an thadeuh ngai nain mi cheukhat cu HQ nih a bawmh tuk theng hna lo. HQ hmang ruangah sii nih a kenchih tawnmi thatlonak (side effects) e.g. vunzawtnak phunkhat asi mi erythema tbk zong mi cheukhat nih an ngah. Cun caan saupi a hmangmi cheukhat hna cu hi HQ nih melanocytes kha zungzal riantuan kho ti loin a hrawh caah HQ cu Europe ramah zuar le cawkkhawh lo dingin European Committee nih a kham.

Kaa in eimi Oral Tranexamic Acid (TA) zong laat kong dothlattu hna nih laat a ngeimi cheukhat sinah hneksaknak an tuah. Laat kong dothlatnak capar (research paper) chungah kan hmuhmi cu laat a ngeimi minung 561 cu TA hmangin thlopbulnak (treatment) pek an si.

Hi chungah 503 (89.7%) cu an tha/damdeuh ngai nain 56 (10%) cu TA nih a bawmtuk theng hna lo, cun minung 2 (0,4%) cu TA nih a zualter chin hna. TA cu laat ngeimi Taluk minung 74 le Korea minung 100 hna sin zongah hneksaknak an tuah tikah mi tamdeuh cu an thadeuh nain micheu khat cu cuti piin an thadeuh lo. Cu ve thiam in 4-n-Butylresorcinol, Oligopetides, Silymarin le Ochid extracts hna zong cheukhat dothlattu hna nih hneksaknak an tuah tikah, laat ngeimi mizaw cheukhat cu an thadeuh ngai ve.

Laser (phundang deuh in sermi ceunak) hmangin laat cu thlopbulnak (treatment) an tuah ve i pakhat le pakhat a phi an hmuh mi aa dang cio hna. Mi cheukhat cu a dam thaimi zong an um ko nain, tamdeuh cu an laat a chuakthan lengmang. Mi cheukhat cu damdeuh lei panh loin an zual chin [1]. Laser treatment nih thatnak/damnak zeimaw a chuahpi nain side effects zong zeimaw a chuahpi ve thiam, e.g. titvunrang zawtnak (hypopigmentation, depigmentation, leukoderma etc.), titvunhma zawtnak dang dang (acneiformeruption and petechiae) tbk. Research paper chungah kan hmuhmi cu Laser treatment hmangin laat ngeimi minung 18 hneksaknak an tuah hna. Hi treatment result nih a langhter ningah an laat cu a tha/tlaudeuh nain an hmai chung laat dihlak in cun a hohmanh a tlau dih lo. Hi treatment pek ruangah a zual deuhmi belte a hohmanh an um lo.

Caan a raudeuh hnuah an check than hna tikah tlawmpal cu thlopbulnak tuah kaa nakin an zual deuhthan, nain thlopbulnak tuah hlan nakin cun an thadeuh thiam rih. Laser treatment nih side effects (e.g. erythema) zeimaw a chuahpi nain cu side effects cu treatment an tuahthan i hmape zong zeihmanh um lo tein a damthan. Laat a ngeimi minung 18 ningin thlopbulnak an tuah mi hna cungah an lung a tling i kan thadeuh ko tiah an i lunghmui ngai. Research paper chuahtu laat kong dothlattu hna zong nih laat ngeimi minung 30 hmangin laser treatment cu hneksaknak an tuah ve. Hi dothlattu hna nih a phi an hmuhmi cu, laat ngeimi minung 30 chungah 24 hna cu an damdeuh ngai i minung 6 tu hi an thadeuh tuk lo.

Laser treatment nih titvunrang zawtnak phunkhat asi mi leukoderma a chuahpi duh ngai caah laat kong dothlattu hna nih laat ngeimi minung 147 hmangin hneksaknak an tuah. Lat ngeimi hna cu group 3 in then an si i phundang cio in laser treatment an pek hna. Hi minung 147 chungah minung 3 nih titvunrang zawtnak leukoderma cu an ngah.

Biafunnak, catialtu ruahnak le References Laat a chuahtertu a ruang hi tampi cu hngalhkhawh asi cang nain hngalhkhawh rih lomi zong a um ve thiam rih. Laat dohnak caah company tampi nih comestics phun tampi an chuah nain 100% in laat a damter kho mi zeihmanh an hmuh kho rih lo. Laat kong dothlattu hna zong nih laat ngeimi minung tampi hna sinah technique phun phun hmangin hneksaknak an tuah. Laat damterdeuhnak caah cosmetics le technique an hmuh ko nain cu pawl nih cun side effects tampi an kenchih ve.

Laimi, a bik in khuate leiah khua a sami hi, laat a ngeimi kan tam ngai. Asia miphun dang e.g. Kawl, Malaysia le Indonisia mi hna he i tahchun tikah Laimi hi a hlei khun in laat a ngeimi kan tam rua tiah ka ruah (survey tuahnak cu a um lo nain). A cung i langhter cang bangin laat hi zeidang ruang si lem loin, niceunak, naupawi le cii lei tbk. in a chuakmi asi i Laimi kan si ruangah a hleideuh in laat a chuahnak a ruang a um lo. Pakhat ruahawk a um ngai tiah ka ruahmi cu nilin lakah rian a tuanmi kan tam i cuti nilin lakah rian kan tuan tikah ni nih a kan hrawh nakhnga lo i huhphenhnak le i khamnak tbk. kan ngei tuk lem lo. Kawl pawl zoh tik hna ah nilin lakah rian an tuan poh ahcun tha tein an hmai kha pakhat khat in an i khuhdih pinah talukhu zong an i khuhcih rih, cun tanakha zong an i thuhchih. Hihi laat i khamnak caah hriamnam tha ngai an si.

Cun naupawi lio ah laat hi a chuak duh khun fawn. Laimi cu fa tampi a ngeimi kan si fawn tikah nau ngei lio ah laat a chuakmi a lohthan hlanah nau ngeihthan lengmang asi. Cuticun kan nu le pa, pi le pu hna chan in an rak thutdir cang tikah laat a ngeimi an rak tam cang lai. Cu nih a vun zulhrih mi cu cii lei kha asi cang. Nu le pa leiin laat an rak ngeih cang ahcun fa le hna chanah laat ngeih ṭhan a fawi te cang. Hihi Laimiphun nih hawidang miphun nakin laat kan ngeihkhunnak a ruang asi lai tiah ka ruah. Malaysia ah nilin lak rian kan tuan cio hna i Laimi tampi cu hmai i khuh cu chim lo, talukhu hmanh kan i khuh lo. Cu lioah Indonisia pawl cu an hmai in an kutke tiang pakhat hmanh lang loin an i tuamdih hnuah nilin lakah rian an tuan. Laimi pa tampi kan hmai a rawk nain Indonisia pa pawl cu an hmai pakhat hmanh a rawk lo (tha tein statistic lak in tuahmi cu asi lo nain).

Laat hi rethei thabatnak le nganfahnak a kan pemi cu asi lo, nain minung kan man ngeihnak (value or quality) a kan thumhtu asi caah a hohmanh nih laat ngeih cu kan duhmi asi bal lo. Cucaah mah tein i zohkhenhawk atha mi tete cu tha tein i ralring hna usih tiah catialtu nih kan sawm hna. Source: NetSiibawi

About admin

Check Also

Mizoram Ah Kawlram Minung A Thattu Pa Pakhat An Tlaihkhawh Cang

Mizoram Ah Myanmar Mi Pakhat A Thattu An Tlaih Khawh: India, Mizoram ramkulh Aizawl ah …

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *