Zeitluk in dah khachuan sen (Onion) hi kan kezaa, mawca (sock) kan i hrukmi chung chiah ah a tthat ti hi na thei bal dek cang maw. Khachuan sen hi cu mitthli tlaktertu le rawlchuan caan ah buh le sa thaw tein a cantertu lawngah khin kan ruah/theih ttheu tawn, cucu logical ruahnak sawhsawh a rak si, buh le meh chuannak ca lawngah khachuan sen hi kan hman. Hmanhsehlaw khachuansen hi thil dang zongah hmankhawh a si tihi na thei hnga dek maw, Khachuan hi a taktak ngaingai tiah cun minung kan taksa fahnak tibantuk damtertu ah hmankhawh dawhawh a si cuh.
Kan ngandamnak ca ding zongah tampi rian a ttuan kho ve, cucu kan taksa chung um rungrul hnawmtam tampi a thianh khawh. Medical Science lei thiamsaang hna nih an hmuhchuahmi cu kan ke ah hin thahri hi 7000 leeng a um i cucu kan taksa dihlak he aa pehtlaimi a si an ti. Cu caah cun na kezaa ah khachuan sen chiahnak nih na kee ca lawng si loin na takpum dihlak caah ngandamnak tampi a chuahkhawh. Khachuan sen na chiah le cangka khan na takpum dihlak a thianh ve. Na taksa chung i hnawmtam le rungrul chiahru tibantuk vialte kha a dawp dih zeicatiah cun kan kezaa vun hi a pan ngai tikah rungrul chiahru tibantuk hi kan kezaa lei thisen nih hin a dawp aa foih khun.
Cu ti a si caah khachuan sen nih hin na thisen zong tampi a rak thianh ve. Cun minung hi a kik miphun kan um tawn si loah kik nih tlaih aa foihmi zong kan um ve tthiamtthiam, khuasik caan (winter) tibantuk hna ah tthenkhat cu an ke lum kho ti loin le sivaang in zaan it kho lo zong an tam cu caah na kezaa i khachuan sen chiahnak nih kihnak chung in lumnak lei ah tampi a hruai khotu a si. Na ih lai ah khachuan sen hi na kezaa ah chia ta hmanh a kikmi vialte a rauh hlan ah a tlauter dih lai. Cun na taksa zong tampi a nuamhter deuh lai zeicatiah khachuan sen hi taksa fah tibantuk damternak dat an ngei ti a si. Pin ah khachuansen cu rimchia tibantuk dawpternak ca zongah a ttha i a thiangmi thli tampi a ser khawh.
Cu caah na ih lai i khachuansen na kezaa ah na chiah ta a si ahcun (khuasik caan ah a ttha bik) kan taksa chung um mi rungrul hnawmchia tibantuk pawl kha a dawp dih hna i na thisen zong a thianh. Nain khachuan sen zong ah a sit le a ttuh an um ve, Organic Onion (sii chunh lomi khachuan sen) bak kha hman ah a ttha. A cunglei i kan rak langhtermi hi a tthat rualrual in Sii chunhmi Onion na hman a si ahcun a lingtalet in na taksa ah rian a ttuan lai. Hi kong khachuan a tthatnak hi Dr Lauren Feder, hibantuk kokek sii lei Doctor a si, Los Angeles, USA, ah khuasami a si i amah zong nih a ttha bak tiah fehternak a tuahmi a si.
Khachuan sen hi taksa kikmi ca lawngah rian a ttuan lawng si loin ha fah (toothaches), Zun bawm ttha lo (bladder infections), hnakhaw fah (earaches) le a dangdang fahnak zongah damnak tampi a chuahpi tu a si tiah a chim. China le bang ah cun Onion hi sii bantuk ah an hman nak tampi a um cang i a laar taktak tiah an chim. Na duh ahcun tuahkhawh ve a si, Khachuan sen cu a lai in na cheu lai cun mawca na hrukmi chung le na kezaa ah na chiah lai i cuticun na ih taak ko lai. A tthat le tthat lo cu na tuah tik hnu lawngah na theih ding khi a si.
Check Also
Mizoram Ah Kawlram Minung A Thattu Pa Pakhat An Tlaihkhawh Cang
Mizoram Ah Myanmar Mi Pakhat A Thattu An Tlaih Khawh: India, Mizoram ramkulh Aizawl ah …