Mizoram Ah Laipa Nih A Nupi Țhing Meithal In Thilak A Kah: Champhai khua ah Laipa Pu Bawi Ro Piang nih a nupi țhing Pi Siang Nun Par kum 46 cu nihin Nohawng 15 zaanlei suimilaam 6:45 hrawng ah meithal in thilak a kah.
An nih chungkhar hi Mizoram Champhai ah an umnak kum caan sau pah cang, a pasal hi rithaisii ruangah tlaihkhih a tongmi a si i, thonginn in a chuahnak zong a sau rih lo. Pu Bawi Ro Piang hi leileng in a nupi țhing inn ah kal riangmang in biaalnak tuah in meithal in a paw ah a kah hnuah leileng in a zaam, Pu Bawi Ro Piang hi East Lairam, Falam peng Wabulah khua pawng Zalang khuami a si. Nikum zong ah Pu Bawi Ro Piang nih hin Pi Siang Nun Par hi thah a rak timh bal cang.
A Dang Relchap: Valentine’s Day Thawhkehnak: Valentine timi pa hi Italy ram Terni khuami a si i, AD 226 ah a chuak, a nih hi tlangbawi a si. AD 269 Nohawng 14, amah kum 42 – 43 a si ah an thah. AD 270 ah an thah a timi zong an um ( Valentine tuanbia chim/țial ning aa dang cio. Rome siangpahrang Claudius II (AD 268 – 270) a bawi lio ah Rome ralkap pawl kha nupi ṭhitnak nawl a pe hna lo. A ruang cu nupi an ṭhit ahcun an nupile lawng an ruat hna lai i, ral kan tei kho lai lo ti a rak phang. Cu bia cu St. Valentine nih a theih tikah a duh lo i, ai daw tukmi nungak le tlangval ṭhit-umhnak nawl pek lo cu a phung a si lo, a ti i, siangpahrang Clausdius II nawl chuahmi cu a zul duh lo. Cucaah Rome ralkap pawl kha a thli tein ṭhit-umhnak a tuahpiak lengmang hna.
Cu thil cu siangpahrang Claudius II nih a theih tikah St. Valentine cu an tlaih i thong ah an thlak. Thi dingin bia an khiah piak. Thong a tlak bu cun Pathian rian a ṭuan chih peng i, mizaw hna thla a campiak lengmang hna. Thonginn uktu bawi Asterius, fanu Julia hi a mit a cawmi a si. Julia cu St. Valentine nih thla a campiak i, a mitcawt a dam, khua a hmu kho than. St. Valentine le Julia cu an i duh lawlaw. Siangpahrang Claudius II nih St. Valentine cu Pathian riantuan ti hlah, na biakmi hi hlaw law, thihnak in na luat lai tiah a lem lengmang. Asinain St. Valentine nih a duh lo. Nangmah (Claudius II) tu nih Jesuh hi zum ko tiah a ti.
St. Valentine cu thah ding nicaan a phan cang. Nan ka thah hlan ah cafung le catlap ka pe ta u tiah a hl hna. An pek i, a nungak Julia sinah cakuat a tial. A donghnak zawn i, ca an kuatu timi zawn ah khin “From Your Valentine” tiah a ṭial. Cuticun St. Valentine cu AD 269 Nohawng 14 ah an thah i, Via Flaminia ah an vui. AD 496 ah Pope Gelasius I nih St. Valentine an thah ni (Nohawng 14) nih amah philhlonak le upat peknak nisunglawi ah kan hman lai a ti i, cu thawk cun “Valentine’s Day” tiah nihin tiang hman a si.
Cu nih a langhter mi cu Valentine’s Day cu dawtnak, zawnruahnak le hnakkartenhnak ti hna in langhter ni a si. Mitampi nih Valentine’s Day hi ai duhmi nungak le tlangval ni sawhsawh ah kan ruah. A taktak ti ah cun Pathian riantuannak, Khrihfa cawnpiaknak lei tu a sawh, Cucaah Valentine’s Day cu “Dawtnak Conglawmhnak” (the celebration of love and affection) an ti phah. Cucaah Valentine’s Day kan phak chiar te, DAWTNAK a sunlawizia le a thuhsan zia hi kan ruah chih peng awk a si. Credit: The Lairam Times